Rốt cuộc, có nên để điện thoại gần người khi ngủ không?

Last updated Th7 23, 2019

Cuối năm 2018, chính phủ Hoa Kỳ đã kết thúc một nghiên cứu kéo dài 10 năm và tốn tới 30 triệu USD, để tìm hiểu ảnh hưởng sức khỏe của việc con người tiếp xúc với bức xạ điện thoại di động. Có khi nào bạn tự hỏi: Liệu để điện thoại gần người trong khi ngủ có phải là thói quen tốt không? Và có ảnh hưởng đến não bộ và sức khoẻ của bạn trong giấc ngủ?

Điện thoại di động (cụ thể là smartphone) là vật bất ly thân với nhiều người trong cuộc sống hiện nay. Theo số liệu tham khảo từ một nghiên cứu năm 2015 của Bank of America: Khi khảo sát 10 người xung quanh chúng ta, trung bình sẽ có khoảng 7 người nói rằng họ thường ngủ cùng (hoặc gần) điện thoại.

Các nghiên cứu về mức ảnh hưởng của bức xạ điện thoại

Hồi cuối năm 2018, chính phủ Hoa Kỳ đã kết thúc một nghiên cứu kéo dài 10 năm và tốn tới 30 triệu USD, để tìm hiểu ảnh hưởng sức khỏe của việc con người tiếp xúc với bức xạ điện thoại di động. Các nhà khoa học trong dự án của chính phủ Hoa Kỳ đã phơi nhiễm những con chuột liên tục, dưới nhiều mức bức xạ tần số vô tuyến (RFR) khác nhau, trong các khoảng thời gian khác nhau. Sau đó, họ theo dõi điều gì sẽ xảy ra với lũ chuột trong suốt khoảng thời gian ấy.

John Bucher, tác giả nghiên cứu đến từ Viện Khoa học Sức khỏe Môi trường Quốc gia Hoa Kỳ cho biết: “Các nghiên cứu của chúng tôi cho thấy bức xạ tần số vô tuyến, ở tần số và điều chế sử dụng trong viễn thông di động và trong các điều kiện phơi nhiễm mà chúng tôi thử nghiệm, có thể tạo ra các hiệu ứng sinh học bất lợi”. Cụ thể, nghiên cứu của Bucher đã tìm thấy bằng chứng rõ ràng về các khối u trong tim của những con chuột đực bị phơi nhiễm với RFR, cũng như một số bằng chứng về các khối u trong não và tuyến thượng thận của chúng. Tuy nhiên ở chuột cái, họ cũng tìm thấy bằng chứng nhưng lại không rõ ràng, nghĩa là không rõ các khối u xuất hiện có phải do phơi nhiễm RFR hay không.

Kết luận của các nghiên cứu này là gì?

Đối với chính tác giả nghiên cứu, Bucher chưa có ý định dùng nó để đưa ra kết luận cuối cùng cho vấn đề liên quan giữa bức xạ điện thoại di động và sức khỏe con người. “Chúng tôi sử dụng kết quả này để tạo tiền đề cho các chương trình nghiên cứu tiếp theo”, ông nói.

Mặc dù vậy, Bucher cho rằng có thể có một số rủi ro ở mức độ thấp khi để điện thoại ở gần đầu hoặc cơ thể. Chẳng hạn như khi bạn đang gọi điện thoại hoặc giữ điện thoại trong túi quần. Ông nhận định những rủi ro này có thể tăng lên với việc sử dụng kéo dài và liên tục. Mặc dù tại thời điểm này, việc xác định thế nào là kéo dài và thế nào là liên tục vẫn chưa được mô tả cụ thể.

Larry Junck (bác sĩ chuyên khoa thần kinh ở Đại học Michigan – Hoa Kỳ) cũng cho rằng: “Nếu có một rủi ro, tôi nghĩ nó chỉ ở mức tối thiểu. Chúng ta chưa hề thấy sự gia tăng tỷ lệ mắc u não kể từ khi điện thoại được sử dụng rộng rãi”.

Nhưng có những ý kiến và góc nhìn khác với mối lo ngại lớn hơn. Joel Moskowitz, giám đốc Trung tâm Sức khỏe Gia đình và Cộng đồng tại Đại học California nhận xét: “Tôi nghĩ rằng có những bằng chứng thuyết phục cho thấy phơi nhiễm bức xạ điện từ thực sự có hại”.

Ông đã liệt kê những phát hiện từ rất nhiều nghiên cứu gần đây, bao gồm một nghiên cứu đánh giá tổng quan năm 2017 từ Trung Quốc, cho thấy những người sử dụng điện thoại di động ở tần suất lớn có nguy cơ mắc bệnh glioma (u thần kinh đệm, một loại khối u ác tính trong não và tủy sống).

Một nghiên cứu ở Anh năm 2018 cho thấy tỷ lệ u nguyên bào thần kinh đệm, một dạng ung thư não khác, tăng gấp đôi ở Anh trong giai đoạn 1995 đến 2015. Cụ thể, mức gia tăng mạnh mẽ nhất là những khối u thùy trán và thái dương, vị trí tương ứng với nơi chúng ta đặt điện thoại trong khi gọi.

Trong một lá thư gửi kèm cho biên tập viên tạp chí, các tác giả của nghiên cứu ở Hoa Kỳ nói rằng họ đã xem xét kỹ dữ liệu về tỷ lệ u nguyên bào thần kinh đệm. Sau khi căn chỉnh với những thay đổi dân số sau năm 2000, họ đã thấy sự gia tăng tương tự như ở Anh.

Bên cạnh đó, nếu bạn nhìn vào những mẫu điện thoại thông minh hiện tại, ăng-ten của chúng đang được đặt rất nhiều vị trí khác nhau, nằm ở các góc, cả trên và dưới. Ngoài các nguy cơ về các khối u não, sẽ còn các mức phơi nhiễm đáng kể nhất ở vùng cổ.

Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS – American Cancer Society), tỷ lệ ung thư tuyến giáp đã tăng gấp 3 lần trong 3 thập kỷ qua, hiện đang tăng nhanh hơn bất kỳ loại ung thư nào khác. Tuy nhiên, điểm mấu chốt là không có phát hiện nào trong số này đủ cấu thành bằng chứng cho thấy điện thoại di động là thủ phạm chính. Ví dụ, ACS nói số ca mắc ung thư tuyến giáp tăng lên có thể là vì chúng ta phát hiện được nhiều ca bệnh hơn, khi kỹ thuật siêu âm tuyến giáp ngày càng phổ biến hơn so với trước đây.

Vậy, có nên đặt điện thoại gần người khi ngủ không?

Cuối cùng vẫn không có câu trả lời cho sự liên quan giữa điện thoại và sức khỏe con người. Tại sao tìm ra câu trả lời lại khó đến vậy? Đơn giản là do công nghệ điện thoại di động đang phát triển rất nhanh, còn các nghiên cứu về ảnh hưởng sức khỏe của chúng thường bị chậm hơn một hoặc hai thập kỷ. Hầu hết các nghiên cứu về nguy cơ mắc u não vì sử dụng điện thoại di động được thực hiện ở giai đoạn những năm 2000, khi chúng ta còn sử dụng điện thoại nắp gập và công nghệ thời đó chỉ là 1G hoặc 2G, trong khi ngành công nghiệp viễn thông hiện đang tiến lên công nghệ 5G.

Giữa bối cảnh đó, hơn 200 nhà khoa học và bác sĩ y khoa đã kêu gọi một lệnh cấm triển khai mạng 5G cho đến khi sự an toàn của nó có thể được đảm bảo. Lý do chỉ vì… các chuyên gia y tế hiện nay chưa có được dữ liệu gì về khoảng thời gian chúng ta sử dụng mạng 4G.

Tìm hiểu những thông tin giữa điện thoại và sức khỏe thì có thức hết đêm bạn cũng không đọc hết được, mà đọc xong rồi vẫn rối như tơ vò. Cho nên, lời khuyên ở đây là:

Nguy cơ vẫn có, nên để điện thoại của bạn ra khỏi (hoặc xa) nơi ngủ nếu có thể.
Nếu sử dụng như một chiếc đồng hồ báo thức, bạn có thể chuyển nó sang chế độ máy bay, điều này ngăn điện thoại tự gửi hoặc nhận tín hiệu.
Khi gọi điện thoại, nên cắm tai nghe hay bật loa ngoài và sử dụng chế độ rảnh tay sẽ tốt hơn đưa điện thoại lên tai.

Nếu bạn lo lắng về bức xạ điện thoại, hãy bắt đầu từ những thay đổi như vậy, nhưng là để phòng ngừa thôi. Chúng ta đều hi vọng rằng những người theo chủ nghĩa lạc quan sẽ đúng: Sóng điện thoại không (hoặc ảnh hưởng rất ít) tới sức khỏe con người.

Vũ Thành

(Tham khảo từ Medium)