Khu vực đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) ước tính cần khoảng 4,7 – 6,7 tỉ USD cho các đầu tư thích ứng thông minh với khí hậu trong giai đoạn 2021 – 2025, theo tài liệu “Huy động tài chính để đầu tư thông minh vào khí hậu ĐBSCL” do Ngân hàng Thế giới (WB) ra mắt cuối tháng 8.
ĐBSCL hiện chiếm khoảng 12% diện tích cả nước và là nơi sinh sống của khoảng 1/5 dân số Việt Nam. Khu vực này đóng góp 50% sản lượng lúa gạo, 65% thủy sản, 70% trái cây, 95% gạo xuất khẩu và 60% cá xuất khẩu.
Có nhiều cơ hội để phát triển khu vực, nhưng trước hết chính quyền phải giải quyết một số thách thức đến từ cơ sở hạ tầng, khả năng tiếp cận thị trường không đầy đủ, biến động nguồn nước, điều phối liên tỉnh yếu, hạn chế năng lượng, đặc biệt là vấn đề biến đổi khí hậu.
ĐBSCL được xác định là một trong những vùng đồng bằng trên thế giới dễ bị tổn thương nhất bởi biến đổi khí hậu. Theo dự báo về biến đổi khí hậu do Bộ Tài nguyên và Môi trường công bố vào năm 2016, khu vực này hiện phải đối mặt với rủi ro ngập lụt cao.
Trong điều kiện hiện nay, rủi ro ngập đáng kể sẽ xảy ra đối với khoảng 40% diện tích của ĐBSCL. Đến năm 2050, 60-75% diện tích của một số tỉnh trong vùng có thể bị ngập lụt.
Lượng mưa thất thường và xâm nhập mặn đi sâu xuống các tầng nước ngầm cũng sẽ khiến việc cấp nước ngọt cho sinh hoạt của người dân nơi đây trở nên khó khăn hơn. Ngoài ra, cơ sở hạ tầng cũng sẽ bị ảnh hưởng trước cường độ gia tăng của bão lũ, mực nước biển dâng trong dài hạn và ngập lụt diễn tiến nhanh từ ngoài sông và biển.
Hiện nay, sự phát triển của khu vực ĐBSCL đang được điều phối một cách kém hiệu quả với nhiều chính sách ngành phân tán và thiếu thống nhất, ví dụ như trong nông nghiệp, sử dụng đất, nước sạch, giao thông, đô thị hóa…
Ngoài ra các quyết định đầu tư nơi đây tỏ ra kém hiệu quả và chưa tính hết được các chi phí, bao gồm cả những chi phí ngoại biên do các ảnh hưởng tiêu cực về môi trường, theo nhận định của nhóm nghiên cứu WB.
“Duy trì và thúc đẩy tăng trưởng tại ĐBSCL đòi hỏi suy xét lại về con đường phát triển trong tương lai của vùng đất này,” WB nhận định. Trong đó, quan trọng là phải hài hoà được việc đầu tư phát triển kinh tế – xã hội với các khoản đầu tư thích ứng với biến đổi khí hậu.
Nhóm nghiên cứu WB đề xuất chính phủ có thể xem xét triển khai một số công cụ đã được áp dụng rộng rãi ở các quốc gia khác, chẳng hạn đầu tư cho khí hậu dựa trên kết quả, theo đó trao thưởng cho những kết quả đầu ra có tính thích ứng với khí hậu.
Bên cạnh đó Việt Nam cũng có thể xem xét phương án phân bổ tài khóa dựa trên sinh thái, trong đó các chỉ số về sinh thái hoặc khí hậu được đưa vào trong cơ chế phân bổ. Ngoài ra ta cũng có thể tận dụng các công cụ sáng tạo khác có thể giúp huy động thêm vốn, bao gồm các công cụ chia sẻ rủi ro như bảo lãnh, ngân hàng xanh, tín dụng xanh, và trái phiếu xanh.
Giang Lê
Theo Forbes Vietnam
Link nguồn: https://forbesvietnam.com.vn/tin-cap-nhat/dbscl-can-toi-67-ti-usd-de-ung-pho-voi-bien-doi-khi-hau-5-nam-toi-12701.html